Çocuklarda Gelişimsel Korkular
Çocuklarda Gelişimsel Korkular
Hemen her çocuk, gelişiminin farklı dönemlerinde bazı nesne ve durumlarla ilgili korkular yaşar. Bebeklik döneminde ani ve yüksek sesler, yabancılar, anneden ayrılma sık gördüğümüz korku nedenleridir.
Okul öncesi dönemdeki çocuklar hayal gücünün de gelişmesiyle canavarlardan, karanlıktan, maskeli kahramanlar ve palyaçolardan, bazı hayvanlardan, gök gürültüsünden korkabilirler.
Okul dönemindeki çocuklar evden ayrılıp okula gitmekten (özellikle okulların açıldığı ilk ay), anne babasını kaybetmekten, hırsızlardan, doğal afetlerden (deprem gibi), karanlıktan, kaçırılmaktan, odada yalnız kalmaktan korkabilirler.
Ergenlik döneminin temel meselelerinden biri başkaları (özellikle akranları) tarafından nasıl değerlendirildiği olduğundan; ergenler de beğenilmemekten, dışlanmaktan, yalnız kalmaktan, bir ortamda rezil olmaktan korkabilirler. Ergenlik döneminde görülen diğer gelişimsel korkular ölüm ve gelecekle ilgili konulardır.
Anne babalar her çocukta görülebilen ve gelişimin bir parçası olan bu korkularla baş etmede çocuklara yardımcı olabilirler mi?
Elbette olabilirler. Öncelikle doğru rol model olarak. Bizler korktuğumuz durumlar ve nesneler karşısında uygun ve cesaretli davranışlar sergilersek çocuklarımız da korkuları ile yüzleşip üstesinden gelmeyi öğrenebilir.
Duyguları görmezden gelmek ya da küçümsemek (Bunda korkacak ne var!) yerine onlar hakkında konuşmak, yazmak, çizmek gereklidir. Böylece çocuklar duyguları ile ilgili farkındalık kazanır. Her duygunun bir işlevi vardır. Örneğin, korku duygusu olmasaydı atalarımız hayatta kalamaz ve bugün insan türü varlığını sürdürüyor olamazdı.
Çocuklara yoğun ve zorlu duyguları ile baş etmede faydalı olabilecek stratejileri öğretmek önemlidir (Derin nefes alma, gevşeme gibi).
Korkuların şiddetli olduğu, çocuğun günlük hayatını olumsuz etkilediği durumlarda ise uzman desteği almak gerekli hale gelebilir.